«شب‌های شعر انقلاب» پاسخ به خلاء «شعر فجر»
تاریخ انتشار: ۸ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۶۲۱۷۲۵
هادی جانفدا درباره وجه تمایز «شب‌های شعر انقلاب» و «جشنواره شعر فجر» با توضیحی درباره روند دریافت شعر در جشنواره شعر فجر، گفت: زمانی که شاعران دیگر نتوانستند به جشنواره فجر شعر بفرستند و فقط کتاب بررسی شد، خلایی در فضای شعر کشور ایجاد شد، این خلا باید جایگزینی می‌داشت و جایی می‌بود تا شعرها را بخوانند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
به گزارش ایسنا، نشست خبری پنجمین دوره شب‌های شعر انقلاب امروز (یکشنبه، هشتم بهمن) در سالن سلمان هراتی حوزه هنری برگزار شد.
هادی جانفدا، شاعر و دبیر مجمع شاعران اهل بیت (ع) در سخنانی گفت: شب‌های شعر انقلاب به ابتکار مجمع شاعران اهل بیت در سال ۹۳ در شهرهای مختلف برگزار شد. روال کار این رویداد این است که هر سال در چند شهر این مراسم با حضور شاعران برجسته برگزار می‌شود و شهرهای مختلف در این مراسم سهیم می‌شوند.
او با اشاره به فاصله برگزاری ادوار مختلف که تحت تأثیر موضوعات مختلف از جمله کرونا بوده است، گفت: این رویداد در واقع گردهمایی شاعران انقلاب به مناسبت جشن پیروزی انقلاب است؛ البته این شب‌های شعر انقلاب است اما این‌طور نیست که فقط شعر انقلابی خوانده شود بلکه در محافل مختلف شعر عاشقانه، اجتماعی و طنز هم داریم. به نظرم این رویداد فرصت خوبی است برای گردهمایی شاعران و امیدوارم این دوره هم پررونق و پرثمر باشد.
شعر انقلاب به شعرهای سیاسی محدود نمی‌شود
میلاد عرفانپور، شاعر و مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری نیز در ادامه این نشست با بیان اینکه این «شب‌های شعر انقلاب» با یاری و همدلی حوزه هنری و مجمع شاعران اهل بیت (ع) و در دوره‌هایی موسسه شهرستان ادب برگزار می‌شود گفت: می‌توان گفت این رویداد زمینه‌ساز یک اتفاق بزرگ برای ادبیات انقلاب اسلامی است.
عرفانپور در بخش دیگر از صحبت‌های خود اظهار کرد: شعر انقلاب دایره وسیعی به وسعت گفتمان انقلاب اسلامی دارد و محدود به شعرهای سیاسی و سروده‌های درباره یک اتفاق تاریخی نیست و حوزه‌های مختلفی را دربرمی‌گیرد. این شعرها در واقع موضع انقلاب اسلامی را در اخلاقیات، عشق، اجتماعیات و امور سیاسی دارد و محدود به موضوع «انقلاب» نمی‌شود. شعرهای انقلاب محدود به موضوع نیستند بلکه موضع انقلاب هستند.
ان شاعر با اشاره به نهادهای برگزارکننده این رویداد، افزود: شعر اهل بیت (ع) در دید ما مساوی با شعر انقلاب است زیرا این شعرها موضع اهل بیت (ع) را دنبال می‌کنند.
عرفانپور با بیان اینکه شب‌های شعر انقلاب مقارن با دهه فجر برگزار می‌شود، گفت: ما در حوزه هنری اتفاقات جدیدی را دنبال کردیم. تلاش کردیم به بُعد آفرینش پرداخته شود و کمتر به برنامه‌های کلیشه‌ای بپردازیم. جز در موارد خاص مانند برگزاری شب شعر بنای برگزاری آن را نداریم اما شب‌های شعر انقلاب به نوعی هویت شده و تلاش همدلانه چند نهاد بوده است.
او در پایان سخنان خود بیان کرد: در این رویدادها ما با شاعران شهرستانی که کمتر با آنها آشنایی داریم، آشنا می‌شویم و آنها نیز در این جلسات شعرخوانی می‌کنند و بعضاً از این جوانان در دوره‌های آموزشی نیز استفاده می‌کنیم، در واقع ظرفیت مغفول‌مانده در شهرستان‌ها به برکت این رویداد بسیار دیده می‌شود.
جزئیاتی از رویداد شب‌های شعر انقلاب
محمود حبیبی کسبی، شاعر و مدیر گروه ادبیات عاشورایی هم در این نشست گفت: امسال پنجمین دوره رویداد شب‌های شعر انقلاب در پنج استان برگزار می‌شود و فرصت داریم که به نوعی ویترین و نمایشگاهی برای نشان دادن بالندگی شعر انقلاب باشیم تا همچنان در استان‌ها علاوه بر تهران شعر و شاعران انقلاب زنده باشند. همچنین تلاش می‌کنیم این استان‌ها کمترین تکرار و همپوشانی را داشته باشند.
او افزود: افتتاحیه پنجمین دوره این رویداد روز ۱۱ بهمن در تبریز است که علاوه بر شاعران ملی شاعران استانی هم در این رویداد حضور دارند و تلاش می‌کنیم از شاعران استان‌های همجوار نیز استفاده کنیم. در تبریز شاعران ملی از جمله ناصر فیض، سعید بیابانکی، میلاد عرفانپور و حسنا محمدزاده حضور دارند. همچنین از شاعران آذربایجانی هم سعید سلیمان پور و مختار صدر محمدی حضور دارند.
حبیبی کسبی گفت: برنامه دوم در شهر خرم‌آباد و روز ۱۴ بهمن است که در این رویداد محمود اکرامی‌فر، مرتضی حیدری آل‌کثیر، نفیسه سادات موسوی و سیدجواد شرافت حضور دارند. همچنین جلسه بعدی این رویداد واقع در شهر قم، روز ۱۶ بهمن مصادف با سالگرد شهادت حضرت موسی بن جعفر (ع) برگزار می‌شود که در این رویداد نیز شاعرانی از جمله علی‌محمد مؤدب، محمدرضا طهماسبی، مهدی سیار، سیداحمد حسینی و میلاد عرفانپور حضور دارند. همانطور که می‌دانید قم یکی از قطب‌های شعر انقلابی بوده و از این شهر نیز شاعرانی از جمله محمدعلی مجاهدی، عباس احمدی، اعظم سعادتمند و سیدمحمدجواد شرافت حضور دارند.
او افزود: شهر البرز نیز یکی دیگر از شهرهایی است که در روز ۱۸ بهمن میزبان این رویداد است و شاعرانی از جمله مصطفی محدثی خراسانی، قاسم صرافان و مهدی جهاندار از اصفهان حضور دارند. از کرج نیز شاعرانی از جمله نغمه مستشارنظامی، مهدی زارعی، حسن اسحاقی و محمود یوسفی حضور دارند.
این شاعر گفت: اختتامیه این رویداد ۲۲ بهمن‌ماه در کرمان و مصادف با چهلمین روز شهادت هموطنانمان در حادثه تروریسی کرمان است که با یادبود این عزیزان برگزار می‌شود؛ بنابراین اختتامیه ما در جوار سردار سپهبد حاج قاسم است. در این برنامه هم جواد حیدری، حامد عسگری، هادی جانفدا، محمد رسولی و میلاد عرفانپور حضور دارند.
وجه تمایز جشنواره شعر فجر و شب‌های شعر انقلاب
میلاد عرفانپور در پاسخ به پرسش ایسنا درباره اینکه وجه تمایز «شب‌های شعر انقلاب» با «جشنواره شعر فجر» چیست، با توجه به توضیحاتی که داده شد درباره برگزاری محافل شعری در شهرستان‌ها، برگزاری کلاس آموزش شعر و افرادی که در محافل شعرخوانی دارند، اظهار کرد: این دو رویداد دو جریان مستمر شعر کشورمان هستند؛ «شب‌های شعر انقلاب» که حدود ۱۰ سال است درحال برگزاری است و دیگری جشنواره ملی «شعر فجر» است که متولی و برگزارکننده‌اش وزارت ارشاد است. درست است که نام این جشنواره «فجر» است و ممکن است با این نام ذهنمان به این سمت برود که محتوای غالب شعرها، شعرهای انقلاب اسلامی است، در حالی که این‌طور نیست. جشنواره شعر فجر، جشنواره عمومی شعر کشور در موضوعات مختلف است و اختصاص به گفتمان انقلاب اسلامی ندارد. البته ممکن است در دوره‌ای بر اساس توجهی که دارند نزدیک‌تر شوند، اما وزارت ارشاد یک وجهه عمومی‌تر در حوزه ادبیات را در نظر دارد و اقشار مختلف شاعران را پوشش می‌دهد تا چهارچوب کلی فرهنگی را حفظ کند. معمولا شعر عاشقانه غلبه بالایی در شعرهایی که به جشنواره فجر ارسال می‌شود، دارد.
او افزود: تفاوت شب‌های شعر انقلاب با جشنواره شعر فجر این است که برگزارکننده‌های متفاوت دارند؛ در شب‌های شعر انقلاب دو نهادی که تلاش‌شان گسترش و ترویج شعر موضع‌مند است متولی برگزاری این رویداد هستند. از طرف دیگر اشکالی ندارد این دو رویداد نزدیک هم شود، حتی اشکالی ندارد شب‌های شعر فجر را دوبرابر کنیم. اما فکر می‌کنم این دو رویداد وجه تمایز بارزی دارند و این وجه تمایز این است که در شب‌های شعر انقلاب محور را شعر انقلاب و شعر موضع‌مند قرار می‌دهیم و جشنواره «فجر» سویه گسترده‌تری از شعر را در بر می‌گیرد.
فرصت بیشتری برای دیده شدن شاعران انقلاب
محمود حبیبی کسبی نیز در این‌باره گفت: ماهیت جشنواره فجر مسابقه است و شعرهایی که به جشنواره می‌رود مورد داوری قرار می‌گیرد و برگزاری محفل‌های شعری در چند استان بخش جانبی این جشنواره است لذا به لحاظ ماهوی اختلاف دارند. چه اشکالی دارد در ایام دهه فجر، فرصت بیشتری برای دیده شده شاعران انقلاب، نشر و بسط شعر انقلاب فراهم شود؟ البته تلاش ما این بوده در محافل همپوشانی نداشته باشیم.
خلایی در جشنواره شعر فجر
همچنین هادی جانفدا درباره این موضوع گفت: جشنواره شعر فجر را وزارت ارشاد برگزار می‌کند که برای این چیزها تأسیس شده و وظیفه‌اش است و باید این کار را بکند، ما موسسه مردم‌نهاد هستیم و حوزه هنری هم درست است اتصالی به حاکمیت دارد اما عزیزانی که در اینجا زحمت می‌کشند، نیروی متخصص و شاعر هستند. این احساس تکلیفی بوده که هم حوزه هنری و هم مجمع شاعران داشته که در ایام فجر برنامه‌ای داشته باشند.
او با بیان اینکه جشنواره شعر فجر روال کار خود را در چند سال اخیر تغییر داده است، گفت: در جشنواره شعر فجر اینگونه بود که شاعران شعر می‌فرستادند اما الان کتاب‌های شعر را بررسی می‌کنند که این خود یک آفت ایجاد کرده است که خیلی از شاعران کتاب چاپ نکرده‌اند و کجا باید دیده شوند؟ «شب‌های شعر انقلاب» شاعرمحور است اما در جشنواره شعر فجر برای این که کسی تشویق شود، کتابش را نگاه می‌کنند. زمانی که در جشنواره شعر فجر دیگر نتوانستند شعر بفرستند خلایی در فضای شعر کشور ایجاد شد، این خلا باید جایگزینی می‌داشت و جایی می‌داشت تا شعرها را بخوانند.
این شاعر با بیان اینکه تاکنون از طرف وزارت ارشاد با او تماسی برای شعرخوانی و شرکت در جشنواره شعر فجر نداشته‌اند، اظهار کرد: دلیل این موضوع چیست؟ باید نهادهای بیرونی هم که طیف بیشتری از شاعران را بشناسند و طیف بیشتری از شاعران را برای برنامه دعوت کنند برنامه داشته باشند. اگر کار در نهاد دولتی باقی بماند و فقط از آنجا توقع کار کردن داشته باشیم، کار راکد و فاسد می‌شود و از بین می‌رود. زمانی که شعر وارد عرصه موسسه‌های مردم‌نهاد و مردم شد، بیشتر جواب می‌دهد تا برنامه‌ای که از طرف حاکمیت برگزار می‌شود. شب‌های شعر انقلاب پاسخ به نیازی است که شاید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نتواند آن نیاز را جواب بدهد.
سپس میلاد عرفانپور با اشاره به دبیری علیرضا قزوه در جشنواره شعر فجر گفت: البته امسال اتفاق تازه‌ای در جشنواره در حال رخ دادن است. امسال با نگاه وسیع‌تر و عمیق جشنواره را در دل رسانه می‌برند و حوزه‌های جشنواره را گسترش دادند که مغتنم است.
حبیبی کسبی هم گفت: هفت هشت سالی بود که جشنواره شعر فجر مرده بود. خود ما هیچ سروصدایی از آن نمی‌شنیدیم. هدف دوستان وزارت ارشاد این بود که «آسه بروند، آسه بیایند تا گربه شاخشان نزند»، بی‌سروصدا بدون اینکه کسی متوجه شود جشنواره را برگزار می‌کردند و فقط شاعرانی که خودشان در افتتاحیه و محافل می‌رفتند از آن خبر داشتند اما امسال بوی تغییر به مشام می‌رسد. امیدواریم جشنواره شعر فجر فرصتی شود برای معرفی شاعران معاصر ایران، مخصوصا شاعران گفتمان انقلاب اسلامی و متعهد. امیدوارم با حضور دکتر قزوه دوره عسرت جشنواره فجر تمام شود و جشنواره دوباره احیا شود.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: شب های شعر انقلاب جشنواره های فجر 1402 جشنواره های فجر 1402 جشنواره فیلم فجر 1402 دفاع مقدس جشنواره تئاتر فجر 1402 جشنواره شعر فجر شب های شعر انقلاب میلاد عرفانپور انقلاب اسلامی شاعران انقلاب برگزار می شود وزارت ارشاد جشنواره فجر مجمع شاعران هادی جانفدا حضور دارند حبیبی کسبی حوزه هنری وجه تمایز اهل بیت
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۶۲۱۷۲۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
شعر فارسی فلسطین به دست عرب زبانان نمی‌رسد
امیر حسین هدایتی شاعر و پژوهشگر شعر مقاومت در گفت و گو با خبرنگار مهر در خصوص تعریف شعر مقاومت گفت: تعریف اساسی شعر مقاومت، در واقع توضیح و تبیین شرایط مقاومت در مقابل فشارداخلی و خارجی در یک ملت است. ملتی که تحت فشار یک استبداد داخلی یا تحت فشار یک استعمارخارجی باشد، پدیده مقاومت ادبی از طرف روشنفکران، ادیبان و شاعران شکل می‌گیرد. مثل شعر مشروطه که در واقع و به نحوی یک نوع شعر مقاومت در مقابل استعمار خارجی و دیکتاتوری داخلی بود. ولی بعد از انقلاب اسلامی شعر مقاومت تعریف دیگری پیدا کرد. البته جدا از شعر انقلاب اسلامی که در واقع خودش یک تعریف خاصی از شعر مقاومت دارد، با شروع جنگ تحمیلی و دفاع مقدس یک پدیده دیگری در ادبیات ما با عنوان شعر پایداری به وجود آمد.
وی افزود: اساسا در ادبیات جهان شعر مقاومت تعریف دیگری دارد. مثلا شعرفدریکو لورکا در اسپانیا بر علیه استبداد داخلی و حکومت فرانکو یک شعر مقاومت محسوب می‌شود. محمود درویش هم در فلسطین به عنوان شاعر مقاومت مطرح است . او هم در اشعارش علیه اشغال‌گری و ستمی که بر مردم فلسطین رفته، صحبت می‌کند. مقاومت برای معیارها و مصداق‌های متفاوتی مبارزه می‌کند اما معمولا در اطراف چنین پدیده‌هایی شعر مقاومت شکل می‌گیرد. شعر مقاومت در هفتاد سال گذشته در حوزه و مساله فلسطین جایگاه خاصی دارد. شاعران مقاومت در فلسطین و به خصوص در میان جامعه عرب شهرت زیادی دارند. شاعرانی مثل معین بسیسو، محمود درویش و بدر شاکر السیاب از شاعران پایداری عرب در عراق و در مقابل دیکتاتوری حزب بعث که شهرت بسیاری دارند.
هدایتی در ادامه گفت: فلسطین در کشور ما به عنوان یک ارزش شناخته می شود نه فقط به عنوان شعر مقاومت. پس در بین شاعران ما، مساله فلسطین همچون قیام عاشورا که آن هم در راستای شعر پایداری محسوب می‌شود، به عنوان یکی از ارزش‌های انقلاب اسلامی مطرح است و هر بار که مساله فلسطین جان تازه‌ای می‌گیرد یا انتفاضه جدیدی شکل می‌گیرد، شعر فلسطین و مقاومت نیز در کشور ما هیجان می‌گیرد بین شاعران ما، مساله فلسطین همچون قیام عاشورا که آن هم در راستای شعر پایداری محسوب می‌شود، به عنوان یکی از ارزش‌های انقلاب اسلامی مطرح است و هر بار که مساله فلسطین جان تازه‌ای می‌گیرد یا انتفاضه جدیدی شکل می‌گیرد، شعر فلسطین و مقاومت نیز در کشور ما هیجان می‌گیرد. با توجه به اهمین موضوع فلسطین همایش‌های بسیاری در این حوزه شکل گرفته و شاعران بسیار زیادی در این حوزه مطرح شده اند.
این پژوهشگر شعر مقاومت با اشاره به طوفان الاقصی ادامه داد: درسالی که گذشت، با اتفاقاتی که در فلسطین بعد از طوفان الاقصی افتاد، یک موج بسیار عجیبی در شعر فلسطین شکل گرفت. یکی به انگیزه مقاومت و یکی هم به دلیل شرح مظلومیتی که در غزه وجود داشت. کشتار بی رحمانه‌ای که توسط صهیونیست‌ها شکل گرفت، وجدان‌هایی را به درد آورد که طبیعتا شاعران هم از این قاعده مستثنی نبودند و حتی شاعرانی که پیش از طوفان الاقصی دغدغه شعر مقاومت را نداشتند، وارد این عرصه شدند و یک موج بسیار گسترده‌ای درباره شعر فلسطین به نمایش گذاشته شد.
هدایتی به بیانات مقام معظم رهبری در خصوص ترجمه اشعار ایرانی به عربی اشاره کرد و گفت: با توجه به گستردگی رسانه در سال‌های اخیر، موج ادبی با موج رسانه‌ای همراه شده است و طبیعتا یک انقلابی در شعر مقاومت فلسطین و در شعر فارسی درباره فلسطین شکل گرفته است. تا آنجایی که اطلاع داریم در شعر عرب و ادبیات عرب هم، استقبال گسترده‌ای به سمت شعر مقاومت به وجود آمد که مقام معظم رهبری هم بر ترجمه آن آثار توصیه کردند. اما مبنای بحث ایشان این بود که شعر مقاومت ما هم باید به زبان‌های دیگر ترجمه شود و این همه شعر که درباره فلسطین نوشته شده، متاسفانه به دست عرب زبانان و حتی مردم فلسطین نمی‌رسد.
وی افزود:عرب زبانان نمی توانند با زبان فارسی ارتباط بگیرند و ترجمه جدی هم از این شعرها وجود ندارد. در گذشته روزنامه‌هایی مثل الوفاق شعرهایی که در ادبیات شاخص بود، ترجمه می‌کردند و در آن روزنامه‌ها منتشر می‌شد که آن هم متاسفانه دنبال نمی‌شود و از شعر فارسی که جدی‌ترین شعر را درباره فلسطین در چهل سال گذشته یا حتی قبل از آن دارد، به دست عرب‌زبانان نمی‌رسد. ناگفته نماند که غنای شعر فارسی در جاهایی از خود ادبیات عرب بالاتر، برجسته‌تر و از درون‌مایه‌های گسترده‌تری برخوردار است. شعرهایی با درون مایه‌هایی از خشم، اندوه، مقاومت است و همچنین امید به پیروزی و مسلم دانسته شدن شکست رژیم صهیونیستی در ادبیات ما بسیار چشمگیر است و شاید بسیاری از شاعران عرب را به آزاد شدن سرزمین فلسطین و قدس شریف امیدوار کرده است.
رزمندگان عرب باور کردند که می شود در مقابل ظلم صهیون ایستاد. در حالی که قبلا تنها هدفشان این بود که با کشته شدنشان نشان دهند که به آنها ظلم شده و انتفاضه فقط این بود که مثلا چند سنگ پرتاب شود و به مردم دنیا بگویند که ما هستیمهدایتی در ادامه سخنان خود گفت: اگر زبان فارسی بتواند خودش را به دست عرب‌زبانان شعر مقاومت و دوست‌داران شعر مقاومت برساند، متوجه خواهند شد که چهل سال است که این امید و تلاش در شعر مقاومت و ادبیات فارسی ایران وجود دارد. انگیزه‌های پیروزی رزمندگان ما در جبهه مقاومت با شاعران مقاومت تقویت می‌شود و رزمندگان عرب باور کردند که می شود در مقابل ظلم صهیون ایستاد. در حالی که قبلا تنها هدفشان این بود که با کشته شدنشان نشان دهند که به آنها ظلم شده و انتفاضه فقط این بود که مثلا چند سنگ پرتاب شود و به مردم دنیا بگویند که ما هستیم و کشور ما اشغال شده است، بدون اینکه امیدی داشته باشند و این قدرت شعر است. سروده‌های ارزشمندی سروده شد و ترانه های مقاومت زبانزد عام و خاص شد. در مقابل این پیروزی یک شکست هم وجود دارد و آن این است که مسؤولین فرهنگی در عرصه رسانه و کتاب و ترجمه برای رساندن این شعرها به دست مردم فلسطین کاری انجام نداده‌اند.
این شاعر حوزه مقاومت در پایان درباره اهمیت و رشد آثار شعر مقاومت گفت: سمینار و همایش هایی تحت عنوان شعر به زبان فارسی به اندازه کافی برگزار شده و اشعار به اندازه کافی شنیده شده‌اند. آنچه اهمیت دارد این است که سمینارها به صورت بین المللی برگزار شود تا به گوش حق‌طلبان برسد و از همین‌جا اهمیت پیوند شعر با رسانه نیز دیده می‌شود. طبیعتا چون کمیت اشعار بالا رفته نمی‌توانیم بگوییم کیفیت بالاتری هم دارند . اما با توجه به تعداد اشعار باید از بین آنها گزیده‌ای انتخاب شوند که شاعران برجسته و اشعار برجسته شناخته شوند، ضمن اینکه کمیت زیاد اشعار خودش ارزشمند و محرک مقاومت است.
کد خبر 6093757
جاده کندوان یک طرفه شد